Ξάνθη: Πόλη της Βόρειας Ελλάδας ή της Βραζιλίας;

«Τι Ρίο, τι Ξάνθη. Καρναβάλι η μία πόλη καρναβάλι και η άλλη». Είχα γράψει πριν από δεκαπέντε χρόνια στη στήλη μου Τυποσφηνάκια στο περιοδικό Τελεία και Παύλα του Μιχάλη Πασχίδη. Και το 2014 επιβεβαιώνομαι. Αυτή είναι η αφίσα των φετινών εκδηλώσεων της αποκριάς, που ταιριάζει περισσότερο στο Καρναβάλι παρά στις Θρακικές Λαογραφικές Εορτές.

Όπως διάβασα στο Xanthipress του συναδέλφου Γιάννη Σιδηρόπουλου: «H αφίσα, σε φόντο, κυρίως μωβ, κινείται σε βραζιλιάνικους ρυθμούς από κάθε άποψη. Καταρχάς γιατί το φετινό θέμα είναι mundial Καρναβαλιού με ορόσημο, φυσικά, το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου της Βραζιλίας και έτσι δεν λείπουν οι ποδοσφαιρικέ φιγούρες. Κατά δεύτερο λόγο το κεντρικό θέμα της μεταμφιεσμένης γυναίκας, βασίζεται εξίσου σε βραζιλιάνικα μοτίβα με εξαίρεση τη μάσκα που παραπέμπει στη βενετσιάνικη παράδοση».

Αυτήν την αφίσα θα μπορούσε να έχει η οποιαδήποτε πόλη που έχει καρναβάλι οπουδήποτε. Είναι εντυπωσιακή, έχει πολλά ζωηρά χρώματα αλλά σίγουρα δεν έχει σχέση με το θεσμό: «Θρακικές Λαογραφικές Εορτές» όπως τον είχαν οραματιστεί στο ξεκίνημα του και εξελίχθηκε μέχρι και τη δεκαετία του 1980. Η παράδοση δεν ξέρω τελικά τι θέση έχει σ’ αυτές τις εκδηλώσεις, πέρα από αυτές που διοργανώνονται από κάποιους συλλόγους.

Στη μεγάλη καρναβαλική παρέλαση την Κυριακή αυτό που φαίνεται στην τηλεόραση δεν ξέρω κατά πόσο ταιριάζει στην Ξάνθη που έχει πολιτισμό. Οι 8 στους 10 είναι κάτω από την επήρεια του αλκοόλ και καλά κάνουν οι άνθρωποι -και εγώ το ίδιο έκανα όταν συμμετείχαν για να αντέχω το κρύο αλλά και να διασκεδάζω περισσότερο, σύμφωνα με τις δικαιολογίες που χρησιμοποιούσα-, αλλά δεν είναι εικόνα αυτή που παρουσιάζουμε προς την Ελλάδα. Μπορεί να φαίνονται οι συμμετέχοντες χαρούμενοι αλλά διαφέρει από τη γνήσια χαρά που δεν έχει καθόλου αλκοόλ στο αίμα.

Στην τελική αν θέλουν να κάνουν καρναβάλι την πόλη μας και όχι να διοργανώνουν καρναβάλι καλά κάνουν και σχεδίασαν αυτήν την αφίσα. Αλλά στο Ρίο ξέρουν πως τέτοια μέρα αυξάνονται οι βιασμοί, έπειτα οι εκτρώσεις και γενικότερα το έγκλημα; Στο βωμό του χρήματος αξίζει να χάσουμε την ταυτότητα μας; Ζούμε σε πόλη της Βόρειας Ελλάδας ή της Λατινικής Αμερικής; Έχουμε τον ίδιο πολιτισμό; Και τι σχέση έχει η Ξάνθη με το μουντιάλ; Όσοι λαμβάνουν αποφάσεις με τι σκεπτικό τις παίρνουν; Θα ήθελα να ακούσω το συλλογισμό τους.

Κοτσάρουμε και μια μάσκα της Βενετίας και έτσι καλύπτουμε και το καρναβάλι της ιταλικής πόλης. Τελικά η Ξάνθη που είναι σε όλο αυτό; Γιατί δεν σκεφτόμαστε προτάσεις ώστε να αναβιώσουμε την παλιά αρχοντική Ξάνθη του καπνού με την αριστοκρατική της κοινωνία και την κοινωνία των καπνεργατών; Τόσοι πολιτιστικοί σύλλογοι με κεφαλές τη ΦΕΞ, το Λύκειο Ελληνίδων και το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης θα μπορούσαν να οργανώσουν ένα άρτιο πρόγραμμα της παράδοσης. Γιατί δεν τους αξιοποιούμε όλους μαζί; Και να προβάλλουμε επιτέλους όλο το νομό και τις ομορφιές του και να γνωρίσουμε το Αρχαιολογικό Μουσείο των Αβδήρων, το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας, το Μουσείο των Κυπρίων του Αυξεντίου, το Λαογραφικό Μουσείο της Σταυρούπολης.

Μας νοιάζει τελικά να έχουμε μέλλον ή θα σκάσει σαν φούσκα αυτό το μεγάλο σόου που έφερνε κάποτε αρκετά χρήματα στην Ξάνθη; Γιατί τώρα και άλλες πόλεις έχουν καρναβάλι και μάλιστα διατηρούν την ιστορία τους και δεν την πουλάνε για το εύκολο κέρδος στις τσέπες λίγων.